Boyun Fıtığı
Boyun fıtıklarının konforlu tedavisi için;
- Ensede ağrı, kas spazmı, boyun hareketlerinde kısıtlılık
- Enseden kol veya kollara ve sırta yayılabilen ağrı
- Kollar ve/veya ellerde uyuşma hissi
- Baş dönmesi, kulak çınlaması, gözlerde sinek uçuşması, bulantı, konsantrasyon bozukluğu gibi belirtiler
- Kol ve/veya ellerde kas gücü azalması (Kişinin sık sık elinden bir şeyleri düşürmesi ve kavrama güçlüğü)
Bu belirtiler boyun fıtığına işaret ediyor olabilir. Boyun omurlarının arasındaki kıkırdağın, omurilik kanalına doğru yer değiştirmesi, çıkması sonucu, kola gelen sinirlere ve omuriliğe baskı yapması ile oluşan boyun fıtığı günlük yaşamda en sık karşılaşılan sağlık sorunlarından biridir.
Omurga, omur diye adlandırılan bir dizi kemiğin zincir şeklinde birbirileri ile düzenli bir şekilde faset eklemler ile bağlanması ile oluşan bir yapıdır. Boyun omurgası 7 omur kemiğinden oluşur. Her iki omurun arasında disk adı verilen bağ doku yastık gibi görev yapmaktadır. Bu yastık yapının ortası jel kıvamında etrafı sağlam bağ dokudadır. Disk denilen bu yastık dokunun merkezi zamanla ve zorlamayla su içeriğini kaybeder ve dış tabakada oluşan yırtık veya çatlak (Fıtık) ile yer değiştirerek omurilik kanalına doğru ve/veya kolumuza giden sinir köklerine baskı yapar. Boyun fıtıklarının çoğu 5 ve 6. boyun omurlarını birleştiren yastıktan kaynaklanır.
Nasıl Ağrı Oluşur?
Fıtıklaşmış veya suyunu kaybetmiş disk dokusu tek başına boyun ağrısı oluşturabileceği gibi, sağ veya sol kola giden sinir köklerine bası yaparak da kollarda ağrıya ve uyuşmalara neden olabilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Boyun ağrısı olan hastaların büyük kısmı cerrahi müdahale gerektirmeden tedavi edilebilmektedir. Cerrahi tedavi dışında istirahat, ağrıyı gidermek amaçlı ağrı ve kas gevşetici ilaç kullanmak, yumuşak boyunluk kullanmak, fizik tedavi, egzersiz ve enjeksiyon gibi ağrı girişimleri ile başarı sağlanmaktadır.
Cerrahi dışı tedavinin amacı mevcut olan sinir ve disk zedelenmesini azaltmak, ağrıyı gidermek ve omurganın işlevselliğini tekrar oluşturmaktır.
Mevcut olan ağrıyı gidermek amacıyla öncellikle istirahat edilmeli, gerekli ise yumuşak bir boyunluk kullanılmalı ve ilaç tedavisi başlanmalıdır. Bu tedavi ile birlikte ağrısı giderek azalan hastalarda öncellikle evde veya hastanede boyun kaslarını kuvvetlendirmeye yönelik egzersiz ve fizik tedavi başlanmalıdır. Ev egzersizlerine öğrenmek ve devam ettirmek tedavinin önemli bir parçasıdır.
Ne Zaman Cerrahi Olarak Tedavi Edilmelidir?
- Yeteri kadar istirahat ve ilaç tedavisi ile gerilemeyen ve hastanın günlük işlerini yapmasına engel olan boyun ve kol ağrısı olması.
- Kollarda veya ellerde ortaya çıkan kuvvetsizlik durumlarında veya ilerleyici kuvvetsizlik olması durumunda cerrahiye başvurulur.
Cerrahi Tedavi Nasıl Yapılır?
Cerrahi tedavi, ağrı veya kollarda kuvvetsizliğe neden olan fıtıklaşmış diskin omurilik veya sinir köküne olan baskısını kaldırmak amaçlı yapılmaktadır. Cerrahi tedavide en sık mikrocerrahi diskektomi uygulanır.
Cerrahi tedavi sıklıkla genel anestezi altında hasta sırt üstü yatar pozisyonda küçük bir cilt kesisi ile yapılır, ameliyat süresi genellikle ek problemi olmayan hastalarda 1 saattir. Hasta operasyondan 8 veya 12 saat sonra mobilize edilir. Hastalar genellikle operasyondan 24 saat sonra yumuşak bir boyunluk ile taburcu edilmektedir, eve gittikten sonra ilk hafta ağır kaldırma, uzun oturma ve uzun yürüme gibi fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır. Operasyondan 1 hafta sonra boyun kaslarını kuvvetlendirici egzersiz ve yürüme programı başlanır.